13 grudnia 2015 15:53
Wydawałoby się, że znamy w zasadzie historię swojego miasta, znamy wydarzenia jakie miały miejsce w Markach, Pustelniku i Strudze.
Przeszukując stare roczniki gazet, często natknąć się można na zaskakujące informacje. Okazuje się, że na początku XX wieku istniała i działała szkoła ludowa w Strudze. Szkoła została założona przez Wacława Trembińskiego, właściciela cegielni w Strudze.
Wacław Trembiński, zapisał się trwale w historii parafii pod wezwaniem św. Izydora w Markach. Na budowę kościoła ofiarował 100 tysięcy sztuk cegieł. Okazuje się że zapisał się także w historii oświaty na naszym terenie.
W dniu pogrzebu ś. p. Wacława Trembińskiego zarząd kolejki mareckiej bezinteresownie udostępnił wagon. Zebrane w wagonie 11 rubli i 70 kopiejek przeznaczone zostało na fundusz założonej przez Niego szkoły ludowej w Strudze.
Kurjer Warszawski. R. 94, 1914, nr 48, p0004
Nie wiemy kiedy została założona ta szkoła ani gdzie się mieściła.
W 1909 roku Henry Sienkiewicz pisał: "walka nie na armaty i bagnety, ale na szkoły, jest najszlachetniejszą i jedyną walką, jaką nasz naród podjąć może ". , "gdy nie można założyć dziesięciu szkół, to lepiej jest założyć pięć, trzy, a nawet jedną, niż nie założyć żadnej.
"Nowa Reforma" 24. V 1909, nr 234
Była to obrona przed wynarodowieniem naszych przyszłych pokoleń.
Akcja zakładania szkół ludowych miała bardzo szeroki oddźwięk w społeczeństwie. Świadczy o tym notatka zamieszczona w wydawanej przez Wojciecha Korfantego gazecie "Polak" zatytułowana "Szkoły dla Rosjan".
Polak, 1909, R. 5, nr 71, p0001
Fakt, że ówczesne władze zaborcze zaniepokojone szkołami ludowymi w których wykłady odbywają się w języku polskim, postanowiły wystąpić z propozycją utworzenia specjalnych szkół dla dzieci Rosjan z wykładowym językiem rosyjskim żeby zapobiec ich polonizacji, świadczy o sile i potędze ruchu szkół ludowych.
Mała wieś Struga znalazła swoje miejsce w tym olbrzymim ruchu społecznym walczącym z wynarodowieniem polskich dzieci.
Polak, 1909, R. 5, nr 71, p0001
Wacław Trembiński zmarł w wieku 57 lat w dniu 11 lutego 1911 roku. Pochowany został w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. (kwatera 66, rząd 3)
Foto pomnika pochodzi ze strony http://cmentarze.um.warszawa.pl/
Antoni Widomski
